Καλή χρονιά, χρόνια πολλά! Λέω και εγώ ευχές, αλλά δεν συμβιβάζομαι με την αρχή που πιστεύει ότι οι γιορτές με τις ευχές και μόνο μπορούν να εγγυηθούν την πρόοδο. Απεναντίας, είμαι οπαδός της αρχής ότι το ξύλο βγήκε από τον παράδεισο και πρέπει να αναλάβουμε ρόλο αφύπνισης με το ταμπούρλο, το ρόπαλο και το φως…!
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΦΙΕΣΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ ΤΟΥ 1968!
Παρακολούθησα όσο πιο βαθύπλατα και στοχαστικά τους εορτασμούς για την ημερολογιακή ή συμβατική αλλαγή του χρόνου.
Εκείνο που διαπίστωσα είναι ότι πρόκειται για γιγάντια φιέστα, δισεκατομμυρίων, που τείνει να καλύψει ένα δράμα ύπαρξης και μέλλοντος, τοπικό και παγκόσμιο, το οποίο όμως, η κρίση το κάνει βαθύτερο και μοιρολατρικό διότι δεν υπάρχει αντίσταση και αντίδραση. Οφείλεται στην ενορχηστρωμένη και με επιτυχία προσπάθεια εκτόνωσης των υπαρξιακών προβλημάτων, προσωπικών και κοινωνικών, στο γλεντοκόπι.
Τα υπαρξιακά προβλήματα, αποτελούν μονίμως ένα κίνητρο ενέργειας και δράσης. Η αποκορύφωσή τους σε κοινωνικό επίπεδο, οδηγεί στην ανάγκη για ριζικές αλλαγές, θετικές ή αρνητικές. Πριν από 60 χρόνια λόγου χάρη, το 1968, σημειώνεται η αποκορύφωση συμπύκνωσης του ιστορικού χρόνου ως γεγονότα βαθιάς κρίσης που υπονόμευε το κοινωνικό παρόν και μέλλον. Η υπαρξιακή ανάγκη προσδιορισμού του μέλλοντος οδήγησε τους νέους, φοιτητές και διανοούμενους στο γνωστό κίνημα που συγκλόνισε το σύνολο της αρχιτεκτονικής του παγκόσμιου συστήματος, το οποίο ανακύκλωνε την βαθύτατη κρίση και οδηγούσε τον κόσμο από την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στην κλιμάκωση του ψυχρού πολέμου, στο πλήθος των εμπόλεμων ζωνών, σε νέο παγκόσμιο πόλεμο.
ΠΟΥ ΤΗΝ ΠΑΤΟΥΜΕ…
Νομίζω ότι έτσι θα πρέπει να εξεταστεί και αυτή η γιγάντια γιορταστική φιέστα. Δεν πρέπει όμως διοχετευτεί ως αντίδραση κατά της σαστιμάρας που δέχτηκε η κοινωνία λόγω «πανδημίας» του Κοσωνοϊού, αλλά ως συνέχεια της ίδιας παθητικότητας και ουδετερότητας, με τις αντίθετες αντιδράσεις (τη φιέστα), ως επιβεβαίωση του αυστηρού συνειδησιακού ελέγχου πλέον του ατόμου, της κοινωνίας και του συνόλου της αρχιτεκτονικής του νέου μοντέλου ψηφιακού συστήματος και παγκοσμιοποίησης.
Επίσης, δεν θα πρέπει απλώς να εξεταστεί στη σφαίρα του καταναλωτισμού και της οικονομικής και γενικότερης πολλαπλής απληστίας, αλλά ως αποσύνθεση του ζωντανού κοινωνικού ιστού, του κυρίως διαχρονικού. Αναφορικά με το Δεκαπενθήμερο αποφαίνεται στη ζοφερή διάσταση για την αποσάρκωση της παράδοσης και των βαθυστόχαστων μηνυμάτων που εμπεριέχουν τα ήθη και έθιμα του γιορτών αλλαγής του χρόνου, ή την καπηλεία τους για την κατασκευή του σημερινών ανούσιων εθίμων με πολλή φως, θορύβους, οινόπνευμα, ξενύχτια, σεξ, κατανάλωση.
Οι αυστηρές οικογενειακές γιορτές μέσα από ένα σοβαρό εθιμοτυπικό «πρωτόκολλο», αντικαταστάθηκαν από τα ρεβεγιόν και τις ξέφρενες διανυκτερεύσεις που δεν αποβλέπουν στην ικανοποίηση και στην τόνωση της οικογένειας και του οικογενειακού περιβάλλοντος, αλλά στην παρεΐστικη πνευματική και σωματική εξάντληση.
Τα ιδιαίτερα τοπικά χαρακτηριστικά έθιμα, από τα γλυκά, τις πίτες, τα μεζέδια, τα αμυντικά έθιμα και της πρόκλησης της τύχης και της υγείας ανθρώπων και ζωντανών, τα περιπαιχτικά και τα επικοινωνιακά με τη φύση, αντικαταστάθηκαν όλα με τα γενικά, τα ισοπεδωτικά τυπικά, ή εξαφανίστηκαν διόλου.
Η παράδοση με τις άμεσες ευχές από σπίτι σε σπίτι και από γειτονιά σε γειτονιά, ή της διεύρυνσης του οικογενειακού χριστουγεννιάτικου τραπεζιού, κυρίως της πρωτοχρονιάς, στο συγγενικό και ευρύτερο κοινοτικό περιβάλλον, αντικαταστάθηκαν με τα τυπικά, ομαδικά μηνύματα μέσω τηλεφώνου και λοιπών εφαρμογών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δλδ πρόκειται για την κατασκευή και επικράτηση ενός εικονικού κοινοτικού ιστού αρχίζοντας μάλιστα από το οικογενειακό περιβάλλον. Στα ίδια μέσα κοινωνικής δικτύωσης, η καλλιέργεια του προσωπικού εγωκεντρισμού και αυτοπροβολής αποτελεί πλέον μια αηδιαστική φρενίτιδα που βαρβαρίζει τον παραδοσιακό κοινοτισμό, παραλύει τους κοινοτικούς δεσμούς, θεσμούς πρωτοβουλίες, στόχους. Δεν είναι πρωτόγνωρες καταστάσεις. Η διαφορά έγκειται ότι παραλύονται οι προϋποθέσεις για αντιδράσεις που θα ανακόψουν την κοινοτική αποσύνθεση της κοινωνίας.
ΟΙ ΒΑΡΥΤΕΡΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ
Ιδιαίτερα βαρύ το αντίχτυπο στον τόπο μας (και σε κάθε παρόμοια περίπτωση). Την αφορμή έδωσε ένας (μια) χρήστης στο fb, «Χωριό μου σε νοστάλγησα». Σημαίνει ότι νοσταλγώ την μακρινή εποχή της ζωής και της πραγματικότητας, τα παραδοσιακά ήθη και έθιμα. Στην ουσία, άλλο δείχνει και κυρίως οι γιορτές. Ότι ο δικός μας τόπος, τα χωριά μας, παραμένουν στην ίδια και χειρότερη άθλια μοίρα από την υποτιθέμενη νοσταλγημένη παλιά εποχή. Ταυτόχρονα όμως, είναι ερημωμένα από ανθρώπους. Οι σκουριασμένες κλειδαριές σε μισοπεσμένες πόρτες αυξάνονται, τα σάπια παράθυρα, οι κυρτωμένες σκεπές πληθαίνουν. Τα «ζωντανά» σπίτια είναι μονοκατοικημένα από υπερήλικους. Περισσότερη αισθητή είναι η απογύμνωση από την παράδοση των εθίμων, γιορταστικών και λειτουργικών, του δεκαπενθήμερου από τα Χριστούγεννα μέχρι τα Φώτα. Είναι σαν να βλέπεις κομμένες και πεταγμένες τις ρίζες μιας πανάρχαιης κοινότητας. Απόγονοι υπάρχουν, αλλά δεν νιώθουν ούτε κληρονόμοι, ούτε υπεύθυνοι. Παρά μόνο εφήμερα καταναλωτικά όντα…! Και εδώ εστιάζεται το κοινό του δικού μας δράματος (με κοντινή την τελική του πράξη στο χρόνο) με το παγκόσμιο δράμα….! Αλλά και η ανάγκη για τον ξυπνητήριο βούρδουλα…!
ΟΙ ΠΙΚΡΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ.
Άσχετα από τον Κορωνοϊό. Φέτος, σημειώθηκε η μεγαλύτερη μη επιστροφή των δικών μας ανθρώπων από Ελλάδα στον τόπο μας. Δεν είναι απλώς η κρίση, αλλά επειδή ο τόπος και οι συνθήκες διαβίωσης και εορτασμού είναι χειρότερες από τα παλιά, την εποχή αναγκαστικής διαμονής στον τόπο μας. Φέτος σημειώθηκε η βαθύτερη αποκοπή των Ελλήνων Βορειοηπειρωτών από τον τόπο τους, την ιδιαίτερη πατρίδα τους. Φέτος σημειώθηκε η μεγαλύτερη αδιαφορία για την χριστουγεννιάτικη διακόσμηση. Φέτος σημειώθηκε η μικρότερη κινητικότητα αλληλοβοήθειας, ή πρόνοιας προς τους άπορους, αδύναμους, εγκαταλελειμμένους ομογενείς. Φέτος έγιναν οι λιγότερες χειραψίες και οι άμεσες ευχές …!